วันลอยกระทง 2568 ตรงกับวันไหน? ความหมาย ประเพณี และสถานที่จัดงานทั่วไทย

วันลอยกระทง ถือเป็นหนึ่งในประเพณีสำคัญของไทยที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน เป็นโอกาสที่คนไทยจะได้ร่วมสนุกกับกิจกรรมพื้นบ้าน การละเล่น การแสดง สีเสียง และงานวัฒนธรรมที่จัดขึ้นทั่วประเทศ วันนี้ Trip.com จะพาไปดูว่า วันลอยกระทง 2568 จะมีอะไรบ้าง มาดูกัน

วันลอยกระทง 2568 ตรงกับวันไหน?

วันลอยกระทง 2568 ตรงกับวันพุธที่ 5 พฤศจิกายน พ.ศ.2568 ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 ตามปฏิทินจันทรคติไทย เป็นวันที่ผู้คนจะนำกระทงลอยไปตามแม่น้ำ ลำคลอง หรือแหล่งน้ำต่างๆ เพื่อแสดงความกตัญญูต่อพระแม่คงคา รวมถึงการขอขมาและปลดปล่อยสิ่งไม่ดีให้ลอยไปกับสายน้ำ

เปิดตำนานและความสำคัญของวันลอยกระทง

ประวัติวันลอยกระทงเริ่มจากพิธีหลวงในสมัยสุโขทัย ก่อนจะสืบทอดสู่ชาวบ้านและกลายเป็นเทศกาลที่แพร่หลายทั่วประเทศ จนถึงปัจจุบัน วันลอยกระทงได้พัฒนาเป็นงานวัฒนธรรมที่ผสมผสานทั้งความเชื่อทางศาสนา การขอบคุณธรรมชาติ และกิจกรรมการท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงระดับโลก

ประวัติวันลอยกระทง จากสุโขทัยสู่ปัจจุบัน

เล่าขานกันว่า นางนพมาศ ข้าหลวงฝ่ายในของพระร่วงเจ้าแห่งกรุงสุโขทัย ได้คิดประดิษฐ์กระทงดอกบัว เพื่อใช้ลอยบูชาพระแม่คงคาในคืนวันเพ็ญ เดือน 12 ต่อมา พระร่วงเจ้าทรงโปรดและจัดพิธีลอยพระประทีปขึ้น ทำให้เป็นต้นแบบของประเพณีลอยกระทงมาจนถึงปัจจุบัน โดยเฉพาะที่จังหวัดสุโขทัย ได้จัด “งานประเพณีลอยกระทง เผาเทียน เล่นไฟ” เพื่อรำลึกถึงต้นกำเนิดประเพณี

ความหมายของวันลอยกระทง

ลอย หมายความว่า ไม่จม อยู่บนผิวน้ำ หรือ ปล่อยให้เคลื่อนไปตามน้ำ

กระทง หมายถึง ภาชนะที่ประดิษฐ์ ขึ้นอย่างรูปดอกบัว เป็นต้น เพื่อใช้ลอยน้ำในประเพณีลอยกระทง

ลอยกระทง หมายความว่า ชื่อเทศกาลอย่างหนึ่งที่ทำกันในวันเพ็ญเดือน 12 โดยเอากระทงบรรจุธูปเทียน ดอกไม้ เป็นต้น จุดใฟแล้วลอยลงในน้ำ เพือขอขมาพระแม่คงคา และลอยทุกข์ ลอยโศกออกไป

ลอยกระทงเพื่ออะไร? ความเชื่อที่หลากหลาย

ตำนานรอยพระพุทธบาท

มีความเชื่อว่าพระพุทธเจ้าเคยเสด็จไปยังริมฝั่งแม่น้ำนัมมทานที และประทับรอยพระบาทไว้ชาวพุทธจึงมีการลอยกระทงเพื่อบูชารอยพระบาทนั้น และถวายเป็นพุทธบูชา

ตำนานพระแม่คงคา

อีกตำนานหนึ่งกว่าไว้ว่า การลอยกระทงคือการขอขมาพระแม่คงคา ผู้เป็นเทพีแห่งสายน้ำ เพราะมนุษย์ใช้น้ำในการดำรงชีวิตและบางครั้งทำให้แหล่งน้ำสกปรก การลอยกระทงจึงเป็นสัญลักษณ์ของการขอบคุณและขอขมา

ซึ่งประเพณี ลอยกระทงนั้นมีความสำคัญทางความเชื่อของคนไทยว่าเป็นการขอบคุณแม่น้ำ การปล่อยสิ่งไม่ดี ความทุกข์โศก ความผิดพลาดในอดีต ให้ลอยไปกับสายน้ำ และยังเป็นการสืบสานประเพณีไทย ให้ครอบครัวได้มาร่วมงานประเพณีและเฉลิมฉลองด้วยกัน สะท้อนให้เห็นความศรัทธาทางพุทธศาสนา ความกตัญญูต่อธรรมชาติ และความเชื่อมโยงกับผู้คนในสังคมผ่านประเพณีอันงดงามที่สืบทอดกันมาหลายร้อยปี

ในปัจจุบัน ถือเป็นเทศกาลระดับชาติและยังเป็นที่รู้จักในระดับนานาชาติ นักท่องเที่ยวทั่วโลกนิยมเดินทางมาสัมผัสบรรยากาศของงานนี้ที่ประเทศไทยกันทั้งนั้น 

อัปเดต! สถานที่จัดงานลอยกระทง 2568 ทั่วไทยที่ไม่ควรพลาด

สำหรับปีนี้ หลายจังหวัดกำลังเตรียมจัดงานลอยกระทงอย่างยิ่งใหญ่ ไม่ว่าจะเป็น กรุงเทพฯ สุโขทัย เชียงใหม่ ตาก และอีกหลายๆ จังหวัด ซึ่งรายละเอียดของกิจกรรมต่างๆ อาจมีการเปลี่ยนแปลงและอัปเดตอีกครั้งใกล้วันงาน เพื่อให้เตรียมวางแผนเดินทางและเลือกสถานที่ร่วมงานลอยกระทงที่ตรงใจมากที่สุด

กรุงเทพมหานคร: สีสันริมแม่น้ำเจ้าพระยา

ที่มาของภาพ : around-online

กรุงเทพมหานคร เป็นหนึ่งในจุดหมายยอดนิยมในการจัดงานลอยกระทง เพราะมีแม่น้ำเจ้าพระยาที่เป็นลัญลักษณ์สำคัญ ทุกๆ ปี หน่วยงานภาครัฐและเอกชนจะร่วมกันจัดงานอย่างยิ่งใหญ่ โดยเฉพาะตามริมแม่น้ำเจ้าพระยา กลายเป็นเวทีแสดงความงดงามของประเพณีไทยผสมผสานกับความทันสมัยของเมืองใหญ่ 

นักท่องเที่ยวจะได้สัมผัสกับบรรยากาศลอยกระทงริมสายน้ำ ไฮไลต์สำคัญอยู่ที่งาน ICONSIAM Loy KrathongFestival ซึ่งจัดขึ้นริมแม่น้ำเจ้าพระยา โดยมีกิจกรรมมากมาย เช่น การลอยกระทงรักษ์โลก การแสดงศิลปวัฒนธรรมไทย การประกวดกระทง เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีการจัดงานลอยกระทงที่จัดตามสวนสาธารณะใหญ่ๆ อย่าง สวนลุมพินี สวนเบญจกิติ สวนจตุจักร เหมาะกับครอบครัวที่อยากหลีกเลี่ยงความพลุกพล่านริมเจ้าพระยา

เชียงใหม่: มนต์เสน่ห์แห่งประเพณียี่เป็ง

วัน ลอยกระทง 2568 เชียงใหม่จังหวัดทางภาคเหนือที่มีเอกลักษณ์เด่นเฉพาะตัวในงานลอยกระทง ซึ่งประเพณีในจังหวัดเชียงใหม่คือ ประเพณียี่เป็ง ซึ่งตรงกับวันเพ็ญเดือน 12 ตามปฏิทินล้านนา ถือเป็นเทศกาลสำคัญที่สืบทอดกันมาหลายร้อยปี 

ในช่วงงานยี่เป็ง เมืองเชียงใหม่จะถูกตกแต่งด้วยโคมไฟประดับประดาตามบ้านเรือน วัดวาอาราม และถนนสายหลักทั่วทั้งเมือง ทำให้ค่ำคืนเต็มไปด้วยความสว่างไสว สื่อถึงการบูชาพระพุทธเจ้าและเป็นการเสริมสิริมงคลให้แก่ชีวิต ไฮไลต์ของงานยี่เป็ง คือการปล่อยโคมลอยขึ้นสู่ท้องฟ้า ที่นักท่องเที่ยวทั่วไทยและต่างชาติรอคอย ภาพโคมไฟนับพันลอยละล่องไปพร้อมกันเหนือท้องฟ้าเชียงใหม่ กลายเป็นทิวทัศน์ที่ตรึงตาและเป็นสัญลักษณ์ที่ทำให้ประเพณียี่เป็งมีชื่อเสียงไปทั่วโลก นอกจากนี้ ยังมีการลอยกระทงในแม่น้ำปิง และประกวดโคมไฟและกระทงด้วย เรียกได้ว่า ประเพณียี่เป็ง เป็นเทศกาลที่รวมความศรัทธา ความงดงามทางศิลปะ และมนต์เสน่ห์ของเมืองไว้อย่างลงตัว

สุโขทัย: ต้นกำเนิดประเพณี เผาเทียน เล่นไฟ

เนื่องจากต้นกำเนิดของ เทศกาล ลอยกระทง อยู่ที่จังหวัดสุโขทัย ตามตำนานนพมาศ และในปีนี้วันลอยกระทง 2568 สุโขทัย จะจัดงานประเพณีลอยกระทง เผาเทียน เล่นไฟ อย่างยิ่งใหญ่ เพื่อรำลึกถึงความรุ่งเรืองของอาณาจักรสุโขทัยและรักษามรดกวัฒนธรรมไทยให้สืบทอดต่อไป ซึ่งไฮไลต์ของงานเผาเทียนเล่นไฟ มีดังนี้

• การลอยกระทงกลางโบราณสถาน
  ภายในอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย บรรยากาศงดงามตระการตา ท่ามกลางวัดเก่าแก่ โบราณสถาน และสระน้ำโบราณที่สะท้อนแสงจันทร์
• การแสดง แสง สี เสียง
  เล่าเรื่องประวัติศาสตร์สุโขทัยผ่านการแสดงประกอบดนตรีและศิลปะการแสดงพื้นบ้าน สร้างความประทับใจทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ
• การประดับโคมไฟและเผาเทียน เล่นไฟ
  จุดเด่นของงานคือการจุดไฟประดับทั่วอุทยาน ทำให้โบราณสถานสว่างไสวตลอดคืน พร้อมการจุดดอกไม้ไฟและประทีปนับพันดวง
• กิจกรรมวัฒนธรรมไทย
  มีการประกวดนางนพมาศ ขบวนแห่กระทง การแสดงศิลปวัฒนธรรมพื้นเมือง ตลาดโบราณ และการละเล่นพื้นบ้านที่หาชมได้ยาก

ความสำคัญของงานลอยกระทงสุโขทัย สะท้อนให้เห็นถึงรากเหง้าวัฒนธรรมของไทยตั้งแต่อดีต เป็นงานที่ชาวบ้านและนักท่องเที่ยวมีส่วมร่วม ทำให้เกิดความภาคภูมิใจและการอนุรักษ์ประเพณี และยังสามารถดึงดูดนักท่องเที่ยวจากทั่วโลกให้มาสัมผัสกับประเพณีไทยแท้ในบรรยากาศเมืองเก่า

ตาก: ความงดงามของกระทงสายไหลประทีปพันดวง

อีกหนึ่งจังหวัดที่มีเสน่ห์ไม่เหมือนใครก็คือ จังหวัดตาก หนึ่งในสถานที่ที่ไม่ควรพลาด ไฮไลต์สำคัญของที่นี่คือประเพณีลอยกระทงสายไหลประทีปพันดวง ที่จัดขึ้นริมแม่น้ำปิง บริเวณสะพานสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ 200 ปี ซึ่งเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของเมืองตากและโด่งดังไปทั่วประเทศ ความงดงามของงานนี้อยู่ที่การปล่อยกระทงสายนับพันใบ ซึ่งทำจากกะลามะพร้าวใส่น้ำมันมะพร้าวและประทีปไฟ และลอยต่อกันเป็นสายยาวไหลไปตามสายน้ำอย่างต่อเนื่อง ภาพที่เห็นจะสวยงามตระการตา สร้างความประทับใจทั้งชาวไทยและนักท่องเที่ยวต่างชาติ

นอกจากความสวยงามของกระทงสายแล้ว ยังมีกิจกรรมที่น่าสนใจมากมาย ไม่ว่าเป็นการประกวดกระทง การแสดงศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น ขบวนแห่ และการละเล่นพื้นบ้านที่สะท้อนเอกลักษณ์ของชาวเมืองตากอย่างชัดเจน 

จังหวัดอื่นๆ ที่น่าสนใจ (สมุทรสงคราม, อยุธยา, ฯลฯ)

นอกจากจังหวัดที่เล่าไปแล้ว ยังมีจังหวัดอื่นๆ ที่มีงานลอยกระทงที่น่าสนใจอีก อย่างจังหวัดสมุทรสงคราม ที่จะมีการจัดงานลอยกระทงริมแม่น้ำแม่กลอง ขึ้นชื่อเรื่องบรรยากาศแบบเรียบง่ายและอบอุ่น ไฮไลต์คือการลอยกระทงพร้อมกับตลาดน้ำยามค่ำคืนที่เต็มไปด้วยอาหารพื้นบ้าน แสงไฟจากกระทงและโคมไฟสะท้อนลงผืนน้ำ ทำให้ได้บรรยากาศที่สุดแสนจะโรแมนติก เหมาะกับคนที่ชอบบรรยากาศแบบท้องถิ่นแท้ๆ

และในจังหวัดอยุธยา มักจัดงานลอยกระทงในบรรยากาศย้อนยุค ภายในอุทยานประวัติศาสตร์ที่เต็มไปด้วยโบราณสถานและเจดีย์เก่าแก่ ไฮไลต์คือการแต่งกายในชุดไทย เดินเที่ยวงานลอยกระทง ไม่เพียงแต่ได้สืบสานประเพณีเท่านั้น แต่ยังสร้างประสบการณ์เหมือนย้อนเวลากลับไปในยุคกรุงศรีอยุธยาด้วย

กิจกรรมน่าสนใจในวันลอยกระทง

การประกวดนางนพมาศ

กิจกรรมที่จะจัดคู่กับงานลอยกระทงในทุกปี โดยจะมีทั้งนางนพมาศและหนูน้อยนพมาศ ผู้เข้าประกวดจะแต่งกายด้วยชุดไทย และแสดงความสามารถ เพื่อหานางนพมาศในแต่ละปี

การประกวดกระทงสวยงาม

การประกวดกระทง มีการจัดขึ้นแทบทุกจังหวัด โดยประชาชน นักเรียน และองค์กรต่างๆ จะส่งผลงานกระทงที่สวยงามและสร้างสรรค์เข้าร่วมประกวด

การแสดงแสง สี เสียง และมหรสพ

หลายจังหวัดมีการแสดงพลุไฟสุดอลังการริมแม่น้ำ เช่น กรุงเทพฯ, สุโขทัย, เชียงใหม่ เป็นต้น บางพื้นที่จัดการแสดงแสงไฟโบราณ เช่น งานเผาเทียน เล่นไฟ ที่สุโขทัย นักท่องเที่ยวจะได้สัมผัสกับสน่ห์ของไทยแท้ ทั้งอาหารพื้นบ้านและกิจกรรมย้อนยุค

เข้าวัดทำบุญ

ชาวไทย ถือโอกาสนี้เข้าวัดทำบุญ ปฏิบัติธรรม ฟังเทศน์ ทำจิตใจให้สงบ

ปล่อยโคมลอย

สำหรับกิจกรรมนี้ ถือเป็นอีกหนึ่งกิจกรรมที่น่าสนใจ และได้รับความนิยมมาก ๆ ในวันลอยกระทง แต่ทั้งนี้ ใครที่อยากจะปล่อยโคมลอยจะต้องไปปล่อยในที่ลานโล่ง ๆ หรือในสถานที่ที่เขาจัดไว้ให้ด้วยนะ

หารายได้จากการทำกระทง

วันลอยกระทงอาจจะมีหลายคนที่ไม่ว่างทำกระทงเอง ถือเป็นโอกาสดีสำหรับน้องๆ หนูๆ หรือคนที่มีฝีมือได้ทำกระทงขาย จะได้แสดงฝีมือประดิษฐ์กระทง เป็นการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ที่ดีมาก ๆ เพราะได้ทั้งฝึกฝีมือการทำกระทง และยังทำให้มีรายได้พิเศษเล็กๆ น้อยๆ เป็นเงินเก็บของตัวเองอีกด้วย

กิจกรรมวันลอยกระทงเหล่านี้ไม่เพียงแต่สะท้อนเสน่ห์วัฒนธรรมไทยอันงดงาม แต่ยังสร้างบรรยากาศที่ทั้งคึกคัก อบอุ่น และโรแมนติก ใครมีโอกาสได้ไปร่วมงานจริง ๆ รับรองว่าจะเป็นประสบการณ์ที่น่าจดจำตลอดไป

วิธีทำกระทงง่ายๆ ฉบับรักษ์โลก

ปัจจุบัน การทำกระทงยังคงความดั้งเดิมเอาไว้ การทำกระทงที่ใช้วัสดุจากธรรมชาติถือเป็นทางเลือกที่ช่วยลดปัญหาขยะหลังงานลอยกระทงได้อย่างดี แถมยังสวยงามและเป็นมิตรต่อแม่น้ำลำคลอง การทำกระทงแบบง่ายๆ ทำกันยังไง

วัสดุที่ควรใช้ทำกระทง

1. ใบตอง
   เป็นวัสดุยอดนิยมที่หาได้ง่าย เหมาะสำหรับพับเป็นฐานและกลีบกระทง แถมยังย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ
2. หยวกกล้วย
   ส่วนแกนต้นกล้วยที่ตัดมาใช้เป็นฐานกระทง มีน้ำหนักพอดี วางเทียนและธูปได้มั่นคง
3. กะลามะพร้าว
   ถ้านำกะลามะพร้าวมาทำจะได้กระทงที่แข็งแรงขึ้น และเมื่อเสร็จพิธีสามารถนำมาใช้ประโยชน์ต่อได้
4. ขนมปัง
   กระทงรักษ์โลกในอีกรูปแบบ เพราะนอกจากย่อยสลายง่ายแล้ว ยังเป็นอาหารให้ปลาและสัตว์น้ำได้อีกด้วย

วัสดุที่ควรเลี่ยงในการทำกระทง

เพื่อให้การลอยกระทงเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ควรหลีกเลี่ยงวัสดุที่ไม่ย่อยสลาย เช่น โฟม, พลาสติก เป็นต้น เพราะค่อนข้างย่อยสลายยาก และจะสร้างขยะตกค้างในแม่น้ำ ให้เป็นอันตรายต่อสัตว์น้ำด้วย

ขั้นตอนการทำกระทงใบตองแบบง่ายๆ

1. เตรียมวัสดุ ใบตองตัดเป็นชิ้นสี่เหลี่ยม, หยวกกล้วยสำหรับฐาน, เข็มหมุดหรือตะปูไม้ไผ่, กรรไกร และดอกไม้ประดับ
2. ทำฐานกระทง ตัดหยวกกล้วยเป็นวงกลมหนา 2–3 นิ้ว เพื่อใช้เป็นฐาน
3. พับใบตองเป็นกลีบ ตัดใบตองเป็นสี่เหลี่ยม จากนั้นพับเป็นรูปสามเหลี่ยมหรือกลีบแหลม แล้วกลัดด้วยเข็มหมุดหรือตะปูไม้ไผ่
4. ติดกลีบรอบฐาน นำกลีบใบตองที่พับไว้มาเรียงรอบฐานหยวกกล้วยให้ครบวง เพื่อสร้างความสวยงาม
5. ตกแต่งกระทง เสริมด้วยดอกไม้สด เช่น ดาวเรือง บานไม่รู้โรย หรือตัดใบตองเล็กๆ มาตกแต่งเพิ่ม
6. ปักเทียนและธูป ปักเทียน 1 เล่มและธูป 3 ดอกไว้ตรงกลางกระทง เป็นอันเสร็จสมบูรณ์

เคล็ดลับในการทำกระทง: หากอยากได้สีสันที่สดใส ลองใช้ดอกไม้หลากสีตกแต่งไปในกระทง และแนะนำว่าควรใช้วัสดุที่เป็นธรรมชาติทั้งหมด เพื่อไม่ให้ส่งผลเสียต่อธรรมชาตินั่นเอง

ข้อควรรู้และเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยก่อนไปลอยกระทง

การไปร่วมงานลอยกระทงไม่ใช่แค่การทำกระทงสวยๆ แล้วนำไปลอย แต่ยังมีรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ ทั้งการไปร่วมสนุก และการสืบสานประเพณี มาดูกันว่า มีอะไรที่ควรรู้ก่อนไปงานลอยกระทงในปีนี้

คำอธิษฐานวันลอยกระทง

ตามความเชื่อดั้งเดิม การลอยกระทงคือการขอขมาพระแม่คงคาที่หล่อเลี้ยงชีวิต และขอให้สิ่งไม่ดีไหลไปกับสายน้ำ หลายคนจึงมักอธิษฐานให้มีความสุข ความเจริญ ความรักที่ราบรื่น หรือแม้แต่การขอพรเรื่องการงานและการเงิน ข้อสำคัญคือให้ตั้งใจจริง และอธิษฐานด้วยความศรัทธา

การแต่งกายที่เหมาะสม

การไปร่วมงานลอยกระทง ไม่ได้มีการบังคับการแต่งตัว แต่แนะนำให้แต่งกายอย่างเหมาะสม จะช่วยเสริมบรรยากาศให้ดูงดงามมากขึ้น เช่น หากไปงานตามวัดหรืองานใหญ่ ควรแต่งกายสุภาพ เช่น เสื้อผ้าที่ปิดมิดชิด เป็นต้น แต่ถ้าหากไปร่วมกิจกรรมในชุมชน การใส่ชุดไทยประยุกต์หรือผ้าไทย เพื่อให้เข้ากับบรรยากาศ ก็เป็นอะไรที่น่าสนใจเหมือนกัน

ลอยกระทงออนไลน์: ทางเลือกใหม่ในยุคดิจิทัล

หลายคนเลือกที่จะไม่ออกไปลอยกระทง เนื่องจากความไม่สะดวก ใส่ใจสิ่งแวดล้อม และในบางพื้นที่ มีผู้คนแออัด การลอยกระทงออนไลน์ จึงกลายเป็นหนึ่งทางเลือก ไม่ว่าจะเป็นการลอยผ่านเว็บไซต์ แอปพลิเคชัน แพลตฟอร์มดิจิทัลต่างๆ ผู้คนสามารถสร้างกระทงเสมือนจริง เลือกตกแต่ง และเขียนอธิษฐานเพื่อลอยออนไลน์ได้ ถึงจะไม่ใช่กระทงจริงๆ แต่ยังได้สืบสานประเพณีในอีกรูปแบบนึง

วันลอยกระทงไม่ใช่แค่เทศกาลแห่งการลอยกระทงลงน้ำเท่านั้น แต่ยังเป็นวันที่เต็มไปด้วยเรื่องราวประวัติศาสตร์ ความเชื่อ และกิจกรรมสนุก ๆ ที่รวมครอบครัวและเพื่อนฝูงให้มาอยู่พร้อมหน้า ไม่ว่าจะเป็นการประกวดนางนพมาศ การแสดงแสงสีเสียง หรือการทำบุญที่วัด ล้วนสะท้อนเสน่ห์ไทยที่สืบทอดมายาวนาน คืนวันเพ็ญเดือน 12 จึงเป็นช่วงเวลาที่อบอวลไปด้วยทั้งความสุข ความศรัทธา และความทรงจำดี ๆ ที่น่าจดจำเสมอ

ไอเดียสถานที่เที่ยวในวันลอยกระทง