‘อุโมงค์ขุนตาน’

‘อุโมงค์ขุนตาน’ สิ่งก่อสร้างที่มาจากความทุ่มเทและความสามารถด้านวิศวกรรมอันน่าทึ่งของมนุษย์ในอดีต นำโดยนายช่างชาวเยอรมันนามว่า มร.เอมิล ไฮเซน โฮเฟอร์ เป็นผู้ควบคุมการก่อสร้าง ซึ่งผลงานชิ้นโบแดงนับเป็นเส้นทางรถไฟสายประวัติศาสตร์ของภาคเหนือ ด้วยการฟันฝ่าอุปสรรคของภูมิประเทศที่ทุรกันดาร และเต็มไปด้วยโรคภัยในยุคนั้น ไม่ว่าจะเป็นไข้มาลาเรีย ไปจนถึงอันตรายจาก “เสือ” ! หลังจากใช้เวลาสร้างนานถึง 11 ปี ตั้งแต่ พ.ศ. 2450 - 2461 โดยมีระยะทางประมาณ 1.3 กิโลเมตร อุโมงค์ขุนตานจึงครองตำแหน่งอุโมงค์รถไฟที่มีความยาวที่สุดของประเทศมาได้ยาวนานนับร้อยปี จวบจนปัจจุบัน (ในปี 2564) อย่างไรก็ตาม ในแง่ของประวัติศาสตร์การสร้างอันน่าจดจำ รวมทั้งการเป็นเส้นทางการท่องเที่ยว ‘อุโมงค์ขุนตาน’ ก็ยังครองความโดดเด่น ด้วยเป็นพื้นที่เชื่อมโยงไปสู่อุทยานแห่งชาติดอยขุนตาล ซึ่งช่วยส่งเสริมกันและกันให้มีเอกลักษณ์เฉพาะไม่ซ้ำใคร เพราะเป็นอุทยานทางธรรมชาติที่สามารถเดินทางมาได้โดยรถไฟ จากต้นทางกรุงเทพฯ ผ่านจังหวัดลำปาง ลอดเข้าสู่อุโมงค์ใต้ภูเขาระยะทางยาวกว่า 1.3 กิโลเมตร ไปยังจุดหมายปลายทางที่สถานีขุนตาน จังหวัดลำพูน ซึ่งนับเป็นสถานีรถไฟที่ตั้งอยู่ในระดับความสูงที่สุดในประเทศไทยอีกด้วย ส่วนการขุดเจาะอุโมงค์ขุนตาน เมื่อพ.ศ.2456 ก็ใช้วิธีเจาะเข้าไปในภูเขาพร้อมกันทั้งสองด้านเหมือนกับอุโมงค์ขนาดสั้นที่เคยเจาะมาแล้ว ในการสร้างทางรถไฟสายเหนือนี้ได้มีอุปสรรคและปัญหาต่างๆ หลายอย่างเพราะคนงานไม่เคยทำงานสร้างทางรถไฟมาก่อน ตลอดจนไม่เคยเห็นอุโมงค์ แม้แต่การใช้ไดนาไมท์เจาะระเบิดภูเขาก็ไม่เคย ตลอดจนเครื่องมือเครื่องใช้ก็มีไม่พร้อม เช่น เครื่องอัดอากาศ ซึ่งมร. อี. ไฮเซนโฮเฟอร์ ต้องประดิษฐ์เครื่องระบายอากาศขึ้นเอง ในระหว่างทำการก่อสร้างทางตอน ลำปาง-เชียงใหม่อยู่นั้น ได้เกิดสงครามโลกครั้งที่ 1 ขึ้น ทำให้เหล็กสะพานที่สั่งซื้อจากประเทศเยอรมันนีไม่สามารถส่งเข้ามาอีก มร. อี. ไฮเซนโฮเฟอร์จึงใช้ไม้เนื้อแข็งทำสะพานแทน ส่วนสะพานสูงใกล้ๆ อุโมงค์ มร. อี. ไฮเซนโฮเฟอร์ก็ได้วางรางลัดเลาะไปตามเขาแล้วยกระดับรางให้สูงขึ้น เพื่อสะดวกในการวางรางเข้าไปสู่อุโมงค์ และกรรมกรที่ทำงานในอุโมงค์ลึกๆ ทั้งกลางวันและกลางคืนไม่มีแสงสว่างในขณะ การทำงานจึงมีการใช้ตะเกียงชนิดหนึ่งที่เรียกว่า “โคมเป็ด” เพราะมีรูปคล้ายเป็ดโตขนาด 2 เดือน แต่เป็นเป็ดไม่มีหัวไม่มีขา ตรงคอเป็นมีรูให้ใส่ตะเกียงยื่นออกมา บนหลังมีห่วงให้เอาลวดหรือเชือกร้อยหิ้วได้แขวนได้ ในท้องมีเชื้อเพลิงคือน้ำมันก๊าซผสมน้ำมันมะพร้าว #thailand#ชีวิตติดคาเฟ่#รอวันออกเดินทาง