ถ้ำหินม่ายจี๋ซาน

ถ้ำหินม่ายจี๋ซานถูกสร้างขึ้นตั้งแต่สมัยราชวงศ์โฮ่วฉินในยุคสิบหกประเทศ ผ่านยุคซีฉิน, เป่ยเว่ย, ซีเว่ย, เป่ยโจว, สุย, ถัง, ซ่ง, หยวน, หมิง, ชิง เป็นเวลามากกว่าหนึ่งพันหกร้อยปี มีการขุดและซ่อมแซมอย่างต่อเนื่อง เนื่องจากแผ่นดินไหวในแต่ละยุค ทำให้หน้าผาตรงกลางพังทลายลง แบ่งหน้าผาออกเป็นสองส่วนคือหน้าผาตะวันออกและหน้าผาตะวันตก ปัจจุบันมีถ้ำที่มีหมายเลข 194 ถ้ำ เนื่องจากรูปร่างของภูเขาคล้ายกับกองฟางของชาวนา จึงได้ชื่อว่า ถ้ำหินม่ายจี๋ซาน ถ้ำถูกขุดบนหน้าผาตั้งตรงที่สูง 20-80 เมตร กว้าง 200 เมตร มีถ้ำ 194 ถ้ำ โดยหน้าผาตะวันออกมี 54 ถ้ำ และหน้าผาตะวันตกมี 140 ถ้ำ มีรูปปั้นดินเหนียว, รูปปั้นดินเหนียวบนโครงหิน, รูปปั้นหินมากกว่า 7800 รูป รูปปั้นที่ใหญ่ที่สุดคือพระพุทธรูปใหญ่ที่หน้าผาตะวันออกสูง 15.8 เมตร และมีภาพจิตรกรรมฝาผนังมากกว่า 1000 ตารางเมตร รูปแบบของถ้ำมีหลายแบบ เช่น ถ้ำรูปสี่เหลี่ยมที่มีหลังคาเป็นรูปตัวอักษรจีน, หลังคาเอียงสี่ด้าน, หลังคาเรียบ, หลังคาแบบหลุย, หลังคาเรียบที่มีขอบสี่เหลี่ยม และถ้ำรูปสี่เหลี่ยมที่มีมุมสี่มุม, ถ้ำรูปวงกลมเล็ก ๆ เป็นต้น ถ้ำต่าง ๆ เชื่อมต่อกันด้วยทางเดินไม้ ภายในและภายนอกของถ้ำส่วนใหญ่เลียนแบบโครงสร้างอาคารไม้ ถ้ำหินม่ายจี๋ซานเป็นหนึ่งในสี่ถ้ำหินใหญ่ของจีน ได้รับการขนานนามว่า "พิพิธภัณฑ์ประติมากรรมแห่งตะวันออก" ถ้ำหินใหญ่อีกสามแห่งคือ ถ้ำหินหลงเหมิน, ถ้ำหินหยุนกัง และถ้ำหินโมเกาแห่งตุนหวง